Wczytuję dane...
  • Strona główna
  • Blog
  • Jakie lampy i oświetlenie wybrać, aby osiągnąć odpowiednie natężenie światła i oszczędzać energię?
Jakie lampy i oświetlenie wybrać, aby osiągnąć odpowiednie natężenie światła i oszczędzać energię?

Jakie lampy i oświetlenie wybrać, aby osiągnąć odpowiednie natężenie światła i oszczędzać energię?


Udało Ci się zaprojektować całe oświetlenie wnętrz, wybrać wymarzone żyrandole i lampy, zamontować wszystkie rozwiązania… a w pomieszczeniach nadal jest zbyt ciemno? A może wręcz przeciwnie – z wielu źródeł światła po prostu nie korzystasz, bo we wnętrzu jest wręcz zbyt jasno? Natężenie światła to parametr, który nadal jest traktowany nieco po macoszemu. Tymczasem odpowiednio dobrane pozwala cieszyć się funkcjonalną aranżacją oraz przynosi oszczędności. Jakie lampy zatem wybrać, by z jednej strony odpowiednio oświetlić wnętrze, a z drugiej oszczędzać energię? Podpowiadamy, na co musisz zwrócić uwagę.

Natężenie światła – na co zwrócić uwagę?

Jeśli chodzi o oświetlenie pomieszczeń, przywykliśmy do posługiwania się terminami związanymi z mocą żarówek i watami. Tymczasem, aby zapewnić odpowiedni poziom oświetlenia wnętrza, należałoby raczej skupić się na natężeniu światła. Co to za parametr? Najprościej mówiąc, natężenie światła to gęstość strumienia świetlnego padającego na powierzchnię. Im większe natężenie, tym wyraźniej widzimy – obraz jest wówczas ostrzejszy. Jednostką natężenia światła jest luks (lx), czyli lumen na metr kwadratowy. A czym jest lumen? To z kolei jednostka miary strumienia świetlnego – ilość światła emitowanego przez dane źródło. Lumeny to oznaczenie podawane na przykład na żarówkach LED; im więcej lumenów, tym jaśniej świeci żarówka. Dlaczego jest to takie istotne? Luksy określają nie intensywność promienia świetlnego, a obszar, na którym będzie się rozprzestrzeniało światło. Jeśli zamontujemy żarówkę o mocy 800 lumenów w taki sposób, by oświetlała 1 metr kwadratowy, uzyskamy natężenie światła o wartości 800 luksów. Jeśli jednak ta sama żarówka będzie oświetlała 2 metry kwadratowe (np. zostanie zamocowana wyżej), natężenie wyniesie 400 luksów, a przy 4 metrach kwadratowych – już tylko 200 luksów. Znajomość tych parametrów umożliwia rozplanowanie źródeł światła w taki sposób, by zapewnić ich odpowiednie natężenie we wszystkich częściach pomieszczenia.

Jakie natężenie światła będzie odpowiednie w domu?

Normy oświetleniowe to wytyczne dotyczące natężenia światła na poszczególnych stanowiskach pracy. Brak takich wytycznych w przypadku prywatnych domów i mieszkań może być pewnym utrudnieniem przy planowaniu rozmieszczenia źródeł światła. Warto zatem skorzystać z ogólnych wytycznych i przełożyć wartości dla poszczególnych czynności na własne potrzeby. Do precyzyjnych czynności przyda się mocne źródło światła. Nie zawsze jednak potrzebujemy tak silnego oświetlenia, więc w niektórych częściach domu możesz zaoszczędzić nieco energii elektrycznej i wybrać żarówki o mniejszej mocy lub postawić na rozproszone światło. Zwróć przy tym uwagę na to, że z wiekiem wzrok słabnie: starsze osoby potrzebują dużo więcej światła przy wykonywaniu tych samych czynności (ze względu na słabszą wrażliwość oka).

Natężenie światła o wartości 10 luksów pozwala jedynie na ogólną orientację w pomieszczeniu. Aby wykonywać w nim proste czynności potrzeba natężenia 50 luksów, a do przygotowania posiłku już 300 luksów. Biurko do nauki lub pracy powinno być z kolei oświetlone tak, by osiągnąć 500 luksów, a jeśli zajmujesz się majsterkowaniem lub innymi precyzyjnymi czynnościami, zadbaj o natężenie wynoszące nawet 750 luksów. Możesz także wyliczyć średnie natężenie światła dla poszczególnych pomieszczeń i na tej podstawie dobrać liczbę i rodzaj żarówek. Przyjmując, że pomieszczenie ma wysokość ok. 3 m, a źródło światła znajduje się na suficie i świeci w dół, możemy założyć następujące wartości:

  • Sypialnia – w sypialni potrzebujemy niedużej ilości światła – ok. 200 luksów na metr kwadratowy, co można osiągnąć za pomocą żarówki LED o mocy 20 W. Wyjątkiem będzie sypialnia, która pełni także funkcję garderoby; w tym wypadku przyda się mocniejsze źródło światła, by lepiej oceniać całą stylizację podczas przeglądania się w lustrze. W sypialni zadbaj również o dodatkowe oświetlenie do czytania i doświetlenie toaletki, jeśli wykonujesz przy niej makijaż;

  • Salon – podczas wypoczynku lub oglądania telewizji potrzebujemy ok. 200 luksów na metr kwadratowy, natomiast przy czytaniu wartość ta wzrasta do 400 luksów. W salonie o powierzchni ok. 20 metrów kwadratowych potrzebna będzie żarówka LED o mocy 80 W. W pokoju dziennym warto wybrać oświetlenie z możliwością regulacji natężenia światła w taki sposób, by dopasować je do aktualnych potrzeb;

  • Kuchnia – tam przyda się światło o natężeniu 400 luksów, dlatego do oświetlenia kuchni potrzebna będzie żarówka LED o mocy co najmniej 40 W (im większa kuchnia, tym mocniejszą żarówkę należy wybrać). Dodatkowo zadbaj o punktowe źródła światła do wykonywania precyzyjnych czynności, np. siekania;

  • Łazienka – choć w łazience potrzebujemy światła o dużym natężeniu (co najmniej 400 luksów na metr kwadratowy), zwykle jest to na tyle niewielkie pomieszczenie, że wystarczająca będzie żarówka LED o mocy 20 W;

  • Pokój dziecięcy – w pokoju dziecięcym należy zadbać o duże natężenie światła, szczególnie jeśli pociecha uczy się lub bawi przy biurku oraz czyta. By zapewnić natężenie co najmniej 400 luksów w pokoju o powierzchni ok. 10 metrów kwadratowych, należy zamontować żarówkę LED o mocy 40 W;

  • Gabinet – do pracy bądź czytania będzie potrzebne światło o natężeniu 500 luksów na metr kwadratowy lub więcej – w gabinecie o powierzchni ok. 10 metrów kwadratowych takie natężenie zapewni żarówka LED o mocy 50 W. W przypadku słabszej żarówki zadbaj o lampę doświetlającą biurko, kanapę lub fotel, w którym zasiadasz przy czytaniu.

Powyższe wartości są rzecz jasna orientacyjne – należy wziąć pod uwagę nie tylko metraż pomieszczeń, ale również ustawienie mebli, rozmieszczenie źródeł światła oraz indywidualne preferencje.

Jak zachować odpowiednie natężenie światła i jednocześnie oszczędzać energię?

Najprostszym sposobem na to, by oszczędzać energię elektryczną, jest tzw. modernizacja LED-owa, czyli wymiana tradycyjnych żarówek i halogenów na oświetlenie LED. Dotyczy to nie tylko żarówek, ale również lamp – na rynku pojawiają się nowoczesne lampy wyposażone w diody i niewymagające wkręcania żarówek. Zanim jednak udasz się na zakupy, zastanów się dobrze, w których miejscach potrzebujesz dużego natężenia światła, a w których mniejszego. Jeśli w gabinecie i tak najczęściej korzystasz z dodatkowej lampki, górne światło nie musi być tak mocne, by umożliwiało czytanie bez męczenia wzroku. W większych pomieszczeniach lepiej sprawdzą się dodatkowe punktowe źródła światła lub lampy z możliwością regulacji natężenia oraz temperatury oświetlenia. Pamiętaj, że zbyt mocne sztuczne światło wcale nie będzie korzystniejsze od zbyt słabego – w tym wypadku także musisz liczyć się ze zmęczeniem wzroku. Nie zapomnij także o wyłączaniu światła w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa. Jeśli nie chcesz, by panował w nich całkowity mrok, zastąp lampy listwami LED umocowanymi na przykład wzdłuż schodów czy pod linią szafek – dzięki takim rozwiązaniom nie trzeba będzie zapalać górnego światła za każdym razem, gdy wejdziesz do kuchni czy udasz się na schody. To rozwiązanie docenią także najmłodsi członkowie rodziny, dla których całkowita ciemność kojarzy się często z niebezpieczeństwem.

Na co jeszcze zwrócić uwagę przy wyborze oświetlenia?

Nie tylko natężenie światła będzie miało bezpośredni wpływ na komfort korzystania z pomieszczenia – zwróć również uwagę na jego temperaturę. Informację o niej znajdziesz na opakowaniu: jest to wartość K, czyli Kelwinów. Żarówki do ok. 3000 K są uznawane za barwę ciepłą, 4000 K oznacza światło neutralne, a powyżej 4500 K – światło o barwie chłodnej, wpadającej w kolor niebieski. Ciepłe światło sprzyja relaksowi i wyciszeniu, dlatego zwykle stosuje się je w sypialniach i salonach, chłodniejsze natomiast pobudza i zwiększa koncentrację – najczęściej wykorzystuje się je w gabinetach czy biurach. Pamiętaj jednak, że zimne światło o niskim natężeniu może działać nieco przygnębiająco, a bardzo ciepłe światło rozprasza i utrudnia skupienie.

Oświetlenie warto dobrać przede wszystkim do indywidualnych potrzeb, ale również aranżacji wnętrz.

Zobacz również inne nasze wpisy na blogu: