Wczytuję dane...
  • Strona główna
  • Blog
  • Jakie są zalety i wady różnych źródeł światła, takich jak LED, halogeny, fluorescencyjne i żarówki?
Jakie są zalety i wady różnych źródeł światła, takich jak LED, halogeny, fluorescencyjne i żarówki?

Jakie są zalety i wady różnych źródeł światła, takich jak LED, halogeny, fluorescencyjne i żarówki?

Decyzja zapadła: pora na wymianę oświetlenia! Nieważne, czy planujesz generalny remont w całym domu, czy lekkie odświeżenie aranżacji w konkretnych pomieszczeniach – nie ignoruj możliwości, jakie daje nowoczesne oświetlenie. Wybór może przyprawiać o zawrót głowy! Tradycyjne żarówki, silne halogeny, praktyczne oświetlenie LED – na co się zdecydować? Poniżej przedstawiamy zalety i wady różnych źródeł światła. Znając wszystkie aspekty, łatwiej będzie Ci podjąć decyzję co do tego, które rozwiązanie najlepiej sprawdzi się u Ciebie.

Tradycyjne żarówki – wszystko, co musisz o nich wiedzieć

Żarówek nie trzeba chyba nikomu przedstawiać, prawda? Każdy zna ten charakterystyczny kształt i z pewnością nieraz zdarzyło Ci się wymieniać żarówkę na przykład w lampce czy żyrandolu. Jeszcze do niedawna wybór był naprawdę prosty: wszystkie żarówki działały w taki sam sposób, a różniły się od siebie jedynie mocą oraz wielkością gwintów. Dziś żarówki żarowe zostały zastąpione przez nowoczesne rozwiązania, a my możemy wybierać między różnymi technologiami. Niezależnie od rodzaju każda żarówka posiada gwint, klosz i element świecący. Na czym zatem polegają główne różnice? Jeśli chodzi o żarówki wykorzystywane w domu, możemy wyróżnić cztery główne rodzaje; każdy z nich ma swoje zalety i wady.

Tradycyjna żarówka to żarówka żarowa, która świeci dzięki rozgrzaniu pod wpływem napięcia elektrycznego włókna z trudno topliwego materiału. By żarnik palił się jak najdłużej, wewnątrz bańki musi znajdować się gaz szlachetny lub próżnia. Jeszcze do niedawna były to najpopularniejsze żarówki znajdujące się w naszych domach, jednak unijne regulacje sprawiły, że zostały one wycofane z obrotu w roku 2016. Obecnie ten rodzaj żarówek możemy nadal kupić pod nazwą „żarówka wysokotemperaturowa”, a ceny wydają się bardzo atrakcyjne. Oprócz ceny wynikającej z wycofania z produkcji zaletą takich żarówek jest ciepła, przyjemna barwa świecenia. To jednak koniec tej krótkiej listy zalet. Żarówki żarowe są bardzo energochłonne i jednocześnie krótkotrwałe: ich czas świecenia wynosi ok. 1000 godzin, dlatego trzeba wymieniać je nawet co kilka miesięcy. Dodatkowo żarówki żarowe nagrzewają się na tyle mocno, że nie można zamontować ich we wszystkich rodzajach lamp czy żyrandoli.

Świetlówki kompaktowe: praktyczne i energooszczędne

Gdy mówimy o żarówkach energooszczędnych, zwykle mamy na myśli świetlówki, nazywane także lampami wyładowczymi lub fluorescencyjnymi. Charakterystyczne świetlówki to rozwiązanie znane już od lat; jeszcze do niedawna kojarzone przede wszystkim z przestrzeniami biurowymi czy lokalami użytkowymi, a obecnie coraz częściej występujące również w domach i mieszkaniach. Źródłem światła w świetlówkach jest luminofor, czyli specjalna powłoka pokrywająca wnętrze świetlówki. Owo wnętrze wypełnione jest przez pary rtęci i argon, a świecenie następuje dzięki działaniu promieniowania UV.

Najważniejszą zaletą świetlówek jest ich energooszczędność. Standardowe żarówki żarowe przeznaczają na świecenie jedynie ok. 10% pobieranej energii, a pozostała część tracona jest podczas emisji ciepła. W przypadku świetlówek pobór energii jest niemal pięciokrotnie niższy, a dodatkowo świetlówki zużywają większość energii na emisję światła, a nie ciepła. Z tego względu są one o wiele wydajniejsze od tradycyjnych żarówek. To również rozwiązanie o większej żywotności: szacuje się, że czas pracy świetlówki to ok. 8000 godzin. Nowoczesne świetlówki mogą być produkowane w różnych wariantach, dzięki czemu mają barwę światła o różnych poziomach ciepła. Nie są już zatem tym charakterystycznym, zimnym i migającym światłem rodem z przestrzeni biurowej. A wady? Do najważniejszych zaliczamy konieczność utylizacji w specjalnie wyznaczonych punktach, ponieważ po stłuczeniu z wnętrza świetlówki wydobywa się silnie trująca rtęć. W nowoczesnych modelach jest jej jednak na tyle niewiele, że bez obaw możesz korzystać ze świetlówek w swoim domu. To rozwiązanie nie sprawdzi się także zbyt dobrze we wnętrzach, w których światło jest często włączane i wyłączane – na przykład w łazience. Wynika to z konieczności rozgrzania świetlówki, ale również ograniczonej liczby cykli włączania i wyłączania (ok. 5000 cykli). Jeśli jednak szukasz oświetlenia na przykład do kuchni, w której pozostawiasz włączone światło lub do gabinetu, w którym spędzasz cały pochmurny dzień, świetlówki zdecydowanie sprawdzą się lepiej od tradycyjnych żarówek żarowych.

Halogeny: żarówki żarnikowe w nowej odsłonie

Żarówki halogenowe, choć wcale nie są rozwiązaniem nowym, nadal pozostają stosunkowo mało znane. Ich budowa nie różni się znacząco od tradycyjnych żarówek z elementem żarowym, dlatego uznawane są za ich nowocześniejszą alternatywę. W ich wnętrzu znajduje się gaz szlachetny z niewielką ilością halogenu – pierwiastka chemicznego z 17. grupy układu okresowego. Do halogenów zalicza się chlor, fluor, jod, astat, tenes i brom. Żarówki halogenowe, tak samo jak żarnikowe, mają wewnątrz cienki drucik z żarnikiem wolframowym. W przeciwieństwie jednak do żarówek tradycyjnych w halogenowych powstaje reakcja chemiczna, dzięki której możliwe jest regenerowanie żarnika i tym samym wydłużenie żywotności żarówki. Cząstki spalanego włókna wolframowego łączą się z halogenem wypełniającym bańkę żarówki, a następnie rozpadają na wolfram i osadzają z powrotem na żarniku. Wszystko to przekłada się na wysoką skuteczność świetlną – żarówki halogenowe mogą być stosowane wszędzie tam, gdzie potrzebna jest większa ilość światła. Żarówki halogenowe świecą ok. 2000 godzin i zużywają ok. 30% mniej energii niż tradycyjne żarówki żarowe.

Dlaczego warto zdecydować się na żarówki halogenowe? Duża wydajność idzie w nich w parze z niewielkimi rozmiarami, dlatego mogą być stosowane w mniejszych reflektorkach czy małych lampkach. Dają przy tym jaśniejsze, bielsze światło niż tradycyjne żarówki i wiernie oddają kolory. Mogą być stosowane również w przypadku niskiego napięcia sieciowego. Żarówki halogenowe mogą być wyposażone w system ściemniania, co pozwala na prostą regulację natężenia światła w pomieszczeniach. A co z wadami tego rozwiązania? Żarówki halogenowe także nagrzewają się dość mocno – na tyle, że nie należy mocować halogenów o tej samej mocy co tradycyjne żarówki, by nie doszło do uszkodzenia oprawy. Halogeny nie są aż tak sprawne i żywotne jak świetlówki, jednak tę wadę rekompensują stosunkowo niewielkie rozmiary – nie wszędzie można przecież zamontować większe żarówki kompaktowe.

Oświetlenie LED: wszystko, co musisz o nim wiedzieć

Żarówki i lampy LED szturmem podbiły rynek i zyskały ogromną popularność nie bez przyczyny. LED to skrót od light emitting diode, czyli diody elektroluminescencyjnej. W żarówkach tego typu nie występuje klasyczny żarnik – zamiast niego wewnątrz znajdują się elektroniczne komponenty, przez które przepływa prąd. Dzięki temu dioda LED nie nagrzewa się, a skoro nie emituje energii cieplnej, nie ma również tak dużych strat energetycznych, jak w przypadku tradycyjnych żarówek czy halogenów. Mechanizm działania jest prosty: wewnątrz żarówki powstaje nadwyżka energii, którą dioda zamienia na światło widzialne dzięki specjalnemu czipowi półprzewodnikowemu. Co ważne, mocy żarówek LED nie podajemy w watach, ponieważ nie przetwarzają one energii elektrycznej na cieplną. Zamiast tego do określenia mocy żarówki LED używa się lumenów. W Internecie można znaleźć specjalne kalkulatory do przeliczania mocy z watów na lumeny. Przyjmuje się, że odpowiednikiem żarówki o mocy 60 W będzie dioda LED o strumieniu świetlnym 500 – 800 lumenów.

Najważniejszą zaletą żarówek LED jest ich długa żywotność, która wynosi nawet do kilkunastu lat! Zużywają również o wiele mniej energii niż tradycyjne żarówki i są mniej wrażliwe na uderzenia oraz wstrząsy. Nie emitują ciepła, a dzięki nowoczesnym rozwiązaniom można uzyskać dowolną barwę świecenia. Do wad zaliczamy wyższą cenę, choć zakup nowych żarówek LED warto potraktować jako inwestycję na długie lata. Diody LED są także dość wrażliwe na gwałtowne zmiany temperatury oraz mogą ulec przepaleniu w bardzo gorących pomieszczeniach. Na co dzień jednak to rozwiązanie wydaje się najlepszym sposobem na skuteczne oświetlenie domu lub mieszkania.

Zobacz również inne nasze wpisy na blogu: